ทำไมเด็กเล็กและผู้สูงอายุเสี่ยงอาการหนักจากไข้เลือดออก

เป็นเรื่องที่เราต้องให้ความสำคัญ!  ทำไมเด็กเล็กและผู้สูงอายุถึงมีโอกาสเกิดอาการรุนแรงเมื่อเป็นไข้เลือดออก?  ปกป้องคนที่คุณรักจากภัยไข้เลือดออกด้วยการดูแลอย่างใกล้ชิดและป้องกันยุงลายกันค่ะ
.
อาการของโรคไข้เลือดออกเกิดจากการตอบสนองของระบบภูมิคุ้มกันต่อไวรัสเดงกี  ไม่ใช่จากความรุนแรงของเชื้อไวรัสเพียงอย่างเดียว ดังนั้น “ความแข็งแรง” หรือ “ความสมดุล” ของระบบภูมิคุ้มกันในแต่ละช่วงวัยจึงมีผลต่ออาการอย่างมาก
.
 เด็กเล็ก: เสี่ยงเพราะระบบภูมิคุ้มกันยังไม่สมบูรณ์
 ภูมิคุ้มกันโดยธรรมชาติ (innate immunity) ยังไม่แข็งแรง
• ทำให้ควบคุมไวรัสในระยะแรกได้ไม่ดี
• ไวรัสเพิ่มจำนวนได้เร็ว → ส่งผลให้เกิดการอักเสบรุนแรง 
 หลอดเลือดของเด็กบอบบางกว่าผู้ใหญ่
• เสี่ยงต่อภาวะหลอดเลือดรั่ว ความดันโลหิตตก และช็อกได้ 
 ยากต่อการสื่อสารอาการผิดปกติ
• เด็กเล็กอธิบายไม่ได้ว่ามีอาการไม่สบายอย่างไรบ้าง
• ทำให้แพทย์ประเมินอาการได้ล่าช้า 
 ภาวะขาดน้ำในเด็กเกิดขึ้นเร็วกว่า
• เด็กมีปริมาณของเหลวในร่างกายน้อยกว่า
• หากหลอดเลือดรั่วจะเกิดภาวะช็อกเร็วกว่าผู้ใหญ่ 
.
 ผู้สูงอายุ: เสี่ยงเพราะระบบภูมิคุ้มกันเสื่อมถอยตามวัย และมีโรคร่วม
 ภาวะภูมิคุ้มกันเสื่อมถอยตามวัย (immunosenescence)
• ตอบสนองต่อเชื้อโรคช้าหรือผิดปกติ → ทำให้การอักเสบลุกลามมากขึ้น
 มักมีโรคประจำตัว เช่น เบาหวาน ความดัน หัวใจ ไต
• ร่างกายรับมือกับโรคได้น้อยลง และมีแนวโน้มเกิดภาวะแทรกซ้อนได้ง่าย
 ยาที่ใช้อยู่ประจำบางชนิด (เช่น ยาต้านเกล็ดเลือด หรือสเตียรอยด์)
• อาจเพิ่มความเสี่ยงเลือดออกหรือควบคุมภาวะอักเสบได้ไม่ดี
 หลอดเลือดในผู้สูงอายุเปราะบาง และระบบควบคุมของเหลวทำงานลดลง
• เมื่อเกิดสารน้ำรั่วจากหลอดเลือด (Plasma leakage) ร่างกายจะฟื้นตัวได้ยากกว่าคนวัยหนุ่มสาว
.
 ผู้ใหญ่วัยทำงาน: แม้ตามสถิติจะไม่ใช่กลุ่มเสี่ยงสูง แต่ก็พบอาการรุนแรงได้
 หลายคนเคยติดเชื้อแล้วในวัยเด็ก
• เมื่อติดเชื้อซ้ำในวัยผู้ใหญ่ มีความเสี่ยงอาการรุนแรงจาก Antibody-Dependent Enhancement (ADE)
 ระบบภูมิคุ้มกันอาจทำร้ายตัวเอง
• ในบางคน ภูมิคุ้มกันตอบสนองรุนแรงเกินไปจนทำให้เกิด cytokine storm
• ความดันโลหิตตก ช็อก เลือดออกในอวัยวะภายใน 
 มีโรคประจำตัว หรือเครียด พักผ่อนน้อย
• ความเครียดเรื้อรัง พฤติกรรมการนอน และโรคร่วม เช่น เบาหวาน ความดัน ช่วยเร่งอาการให้รุนแรงขึ้น
 โรคไข้เลือดออกสามารถพบได้ทุกเพศทุกวัย ปัจจุบันยังไม่มียาต้านไวรัสโดยเฉพาะ
.
 การป้องกันที่ดีที่สุดคือ ป้องกันตัวเองไม่ให้ถูกยุงกัด กำจัดแหล่งเพาะพันธุ์ยุงลาย และอาจพิจารณาฉีดวัคซีนไข้เลือดออกเป็นมาตรการเสริมในการป้องกันการป่วยรุนแรงได้ 
หากต้องการรับทราบข้อมุลของวัคซีนเพิ่มเติม สามารถรับชมได้ที่
https://www.youtube.com/watch?v=64WsA9-q3zA
.
ติดตามข้อมูลความรู้ด้านวัคซีนได้ที่
Facebook page สถาบันวัคซีนแห่งชาติ
.
#สถาบันวัคซีนแห่งชาติ #วัคซีน #วัคซีนไข้เลือดออก