ถ้างูสวัดล้อมตัวถึงรอบจะเสียชีวิต” เรื่องเล่า VS ข้อเท็จจริงทางการแพทย์

👉 “ถ้างูสวัดล้อมตัวถึงรอบจะเสียชีวิต” เรื่องเล่า VS ข้อเท็จจริงทางการแพทย์
หลายคนคงเคยได้ยินความเชื่อที่ว่า “หากงูสวัดขึ้นเป็นวงล้อมรอบตัว จะทำให้เสียชีวิต”
เรื่องนี้เป็นความเชื่อที่สืบต่อกันมานานในสังคมไทย แต่เมื่อมองในมุมวิทยาศาสตร์และการแพทย์ จริงหรือไม่?

🔎 ความเชื่อ:
ตามความเชื่อดั้งเดิม “งูสวัด” หรือ Herpes Zoster/ Shingles หากผื่นลามจนรอบตัวเสมือน “งูล้อมตัว” จะหมายถึง อาการหนักและถึงแก่ชีวิต

🧠 ข้อเท็จจริงทางการแพทย์:
✅ โดยทั่วไปงูสวัดไม่สามารถ “ล้อมตัว” ได้จริง เพราะงูสวัดเกิดจากการที่ไวรัส VZV ที่ทำให้เกิดอีสุกอีใสในอดีต แล้วซ่อนสงบอยู่ปมประสาท เมื่อร่างกายอ่อนแอก็จะกำเริบออกมาตามแนวเส้นประสาทตามบริเวณผิวหนังที่รับความรู้สึกจากเส้นประสาทไขสันหลังเส้นใดเส้นหนึ่งโดยเฉพาะ (dermatome) เช่น เส้นประสาทจากคอ อก หลัง หรือขา แต่ละเส้นจะควบคุมความรู้สึกของผิวหนังเฉพาะส่วน เหมือนแบ่งพื้นที่ออกเป็น “เขตดูแล” ของเส้นประสาทนั้น ๆ ซึ่งแบ่งซีกซ้ายหรือขวาของร่างกาย

🔹 การพบผื่นงูสวัดขึ้น “รอบตัว” หรือทั้ง 2 ด้านของลำตัวในเวลาเดียวกัน เป็นไปได้ยาก แต่อาจเกิดจากการกระจายนอก dermatome ซึ่งอาจพบในผู้ที่มีปัญหาภูมิคุ้มกันที่รุนแรง เช่น ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง, มะเร็งเม็ดเลือดขาว หรือโรคเอดส์ (HIV/AIDS) ซึ่งจะทำให้เป็นโรครุนแรงกว่าปกติด้วย

⚠️ ภาวะแทรกซ้อนจากงูสวัดที่รุนแรงและส่งผลกระทบต่อคุณภาพชีวิตผู้ป่วยได้แก่:
• งูสวัดขึ้นบริเวณใบหน้า-ดวงตา → ทำให้ตาบอดได้หากไม่รักษา
• งูสวัดในผู้สูงอายุหรือผู้ที่ภูมิคุ้มกันต่ำ → เสี่ยงติดเชื้อแทรกซ้อนในกระแสเลือด
• Postherpetic Neuralgia (PHN) → อาการปวดเรื้อรังหลังหายจากผื่น

👉 ดังนั้น หากเกิดงูสวัดขึ้นทั้งสองข้างของลำตัว หรือรอบตัว เป็นสัญญาณเตือนถึงโรคร้ายแรงรุนแรง ซึ่งควรรีบพบแพทย์ทันที

🩺 ข้อแนะนำ: ควรเข้าพบแพทย์ เมื่อสงสัยเป็นงูสวัด โดยเฉพาะในกรณี:
อายุ ≥ 50 ปี
• ผื่นขึ้นบริเวณหน้า ตา
• ผื่นกระจายผิดปกติ ทั้งสองข้างของร่างกาย
• ภาวะภูมิคุ้มกันบกพร่อง (เช่น ผู้ป่วย HIV, มะเร็ง, โรคไตเรื้อรัง)
• เริ่มยาต้านไวรัสภายใน 72 ชั่วโมง หลังเริ่มมีอาการ ช่วยลดความรุนแรง และภาวะแทรกซ้อน
• พิจารณาฉีดวัคซีนป้องกันงูสวัดในผู้ที่มีอายุ ≥ 50 ปี เพื่อป้องกันโรค และภาวะแทรกซ้อนระยะยาว

📌 ติดตามข้อมูลความรู้ด้านวัคซีนได้ที่
💙 Facebook page สถาบันวัคซีนแห่งชาติ

#สถาบันวัคซีนแห่งชาติ #วัคซีนงูสวัด #งูสวัด